Biodiversiteit en landgebruik meten in je duurzaamheidsrapport – zo doe je dat volgens VSME module B5

Hoe je als mkb’er verantwoord rapporteert over de impact van je bedrijf op biodiversiteit, natuurgebieden en landgebruik.

  1. Wat is VSME Module B5?

  2. Voor wie is VSME B5 verplicht?

  3. Welke gegevens moet je invullen bij VSME B5?

  4. Waarom is module B5 belangrijk?

  5. Veelgestelde vragen over VSME B5

  6. Voorbeeld uit de praktijk

  7. Tijdsbesteding & benodigde documenten voor VSME B5

  8. Slimmer rapporteren met Greenreporting

  9. Download de gratis VSME-gids, inclusief voorbeeldrapport

Wat is VSME Module B5?

In module B5 van de VSME-standaard rapporteer je over de relatie tussen je bedrijf en biodiversiteit. Dit omvat twee hoofdonderdelen: of je actief bent in of nabij beschermde natuurgebieden, en hoe je je eigen terreinen gebruikt. Het doel is om inzicht te geven in de impact van bedrijfsactiviteiten op natuur en ecosysteemdiensten, bijvoorbeeld door verharding of nabijheid tot gevoelige gebieden.

Voor wie is VSME B5 verplicht?

De module is van toepassing op álle bedrijven, ook als je denkt dat je weinig impact hebt. Werk je bijvoorbeeld op een bedrijventerrein met veel verharding? Dan is dat relevant voor het onderdeel landgebruik. Heb je een locatie aan de rand van een Natura 2000-gebied? Dan moet je dat aangeven onder ‘biodiversiteitsgevoelige gebieden’.

Welke gegevens moet je invullen bij VSME B5?

  1. Biodiversiteitsgevoelige locaties

  • Heeft je bedrijf locaties (eigendom/gehuurd/beheerd) in of nabij beschermde natuurgebieden?

  • Voorbeelden zijn:

    • Natura 2000-gebied

    • UNESCO World Heritage Site

    • Key Biodiversity Area (KBA)

  • Als dat zo is, geef je per locatie aan:

    • Land en locatie

    • Oppervlakte (in hectare)

👉 Check je locaties via de Natura 2000 kaart of Protected Planet

2. Landgebruik en veranderingen

Geef voor al je locaties aan:

  • Totale oppervlakte per type:

    • Verhard (wegen, gebouwen)

    • Natuur op eigen terrein (zoals groendaken, tuinen)

    • Natuur buiten terrein (grond die je bezit/beheert)

  • Verdeling per rapportagejaar én voorgaand jaar

De bedoeling is dat veranderingen in landgebruik zichtbaar worden. Je hoeft hiervoor geen exacte satellietdata aan te leveren — een schatting op basis van luchtfoto’s of plattegronden is voldoende.

📌 Wil je dit niet handmatig berekenen? Tools zoals Greenreporting voeren de berekening automatisch uit op basis van je invoer.

Waarom is module B5 belangrijk?

Landgebruik is een belangrijke indicator voor biodiversiteitsverlies. Overheden, financiers en ketenpartners willen weten:

  • Of je bedrijf effect heeft op natuurgebieden

  • Hoe je terrein is ingericht (bijvoorbeeld 100% verhard versus gedeeltelijk groen)

  • Of er veranderingen zijn in ruimtebeslag (bijvoorbeeld uitbreiding van parkeerterrein)

Biodiversiteitsgegevens helpen ook bij risicobeoordeling, bijvoorbeeld bij vergunningen of locatiekeuze.

Veelgestelde vragen over VSME B5

🌿 Hoe weet ik of mijn locatie ‘nabij’ een natuurgebied ligt?

“Nabij” betekent grenzend of overlappend. Als je locatie volledig buiten een beschermd gebied ligt zonder fysieke nabijheid, hoef je niets in te vullen.

📏 Moet ik precieze oppervlaktes geven in hectare?

Nee. Een schatting is voldoende, zolang deze realistisch is. Je kunt het ook in m² noteren – dit wordt automatisch omgerekend.

🧭 Ik heb maar één locatie, in een stad – moet ik dit dan ook invullen?

Ja. Ook verhard stedelijk gebied wordt gerapporteerd. Je vult dan bijvoorbeeld 100% verhard, 0% natuur in.

Voorbeeld uit de praktijk (VSME B5)

Een installatiebedrijf in Gelderland werkt op een terrein van 0,5 hectare. Bij het invullen van B5 blijkt:

  • 0,3 ha is bebouwd/verhard (werkplaats, parkeerplaats)

  • 0,2 ha is gras en bomen op eigen terrein

  • Geen nabijheid tot natuurgebied

Het bedrijf gebruikt luchtfoto’s en terreinmetingen voor een schatting. Bij het indienen van het VSME-rapport kan het bedrijf aantonen dat biodiversiteit op het terrein behouden blijft.

Tijdsbesteding & benodigde documenten voor VSME B5

Gemiddelde tijdsbesteding: 5–25 minuten, afhankelijk van het aantal locaties.

Benodigde documenten:

  • Een lijst van locaties (met adres of coördinaten)

  • Eigendomsstatus van elk terrein

  • Schatting van landgebruik per type (verhard, natuur)

  • Luchtfoto’s of plattegrond (optioneel)

Slimmer rapporteren met Greenreporting

Werk je met onze tool? Dan krijg je automatisch een berekening van % verandering in landgebruik, keuzelijsten voor landen en locatie-eigendom en tooltips met uitleg én voorbeelden bij elke veldinvoer. Daarnaast:

  • Berekent automatisch je CO2-uitstoot (inclusief emissiefactoren)

  • Genereert direct een rapport in PDF of Excel

  • Volgt de opbouw van VSME, met uitleg en voorbeelden bij elke stap

  • Automatische, slimme berekeningen en AI in elke module

  • Gaat verder dan rapportage: stel doelen, en zie dashboards voor monitoring om te verduurzamen- automatisch op basis van jouw ingevulde gegevens.

Download de gratis VSME-gids, inclusief voorbeeldrapport

Alles wat je moet weten om vandaag te starten met rapporteren volgens de VSME-standaard.

Meld je aan, en ontvang gratis onze volledige VSME-Basis gids op de mail.

✓ Volledige gids in PDF-vorm

✓ Uitgebreide uitleg en voorbeelden om tot jouw eerste VSME-rapport te komen

✓ Inclusief voorbeeldrapport

Veelgestelde vragen over de VSME

  • Nee. De VSME-standaard is vrijwillig opgesteld door EFRAG (dezelfde instantie achter de CSRD) voor kleine en middelgrote ondernemingen. Het doel is om mkb’ers te helpen gestructureerd te rapporteren over duurzaamheid zonder een volledige CSRD-rapportage te moeten opstellen.
    Let op: steeds meer klanten, ketenpartners en financiers vragen er wél om.

  • De CSRD is verplicht voor grote bedrijven (vanaf ±500 fte, beursnotering en andere gevallen) en vereist uitgebreide ESG-rapportage.


    De VSME-standaard is een toegankelijke, gesimplificeerde richtlijn voor kleinere bedrijven. Het is minder complex, maar sluit wel aan op de structuur van CSRD.

  • Ja. Een VSME-rapport laat op een duidelijke en erkende manier zien wat jouw bedrijf doet op het gebied van duurzaamheid. Steeds vaker vragen overheden, corporates en gemeenten om ESG-informatie bij aanbestedingen — een VSME-rapport is dan een sterk antwoord.

    • Basic: je geeft aan of je beleid hebt, wat je al doet, en rapporteert onder andere je scope 1 en 2 uitstoot, je afval en wat basis kenmerken over je personeel.

    • Comprehensive: je gaat dieper in op je strategie, risico’s, governance en prestaties. Dit niveau is vooral relevant als je duurzaamheid meer strategisch wilt verankeren of dat gevraagd wordt in de keten.

    Greenreporting ondersteunt beide niveaus — afhankelijk van het pakket dat je kiest.

  • Geen probleem. De VSME-standaard is juist bedoeld als startpunt. Je kunt aangeven waar je nog geen beleid of doelen hebt, en alsnog een rapport opleveren. Zo toon je transparantie én laat je zien dat je in beweging bent.

  • Dat is niet zeker. De verwachting is dat de VSME-standaard (of een variant daarop) in de komende jaren de norm wordt voor mkb-bedrijven, zeker als ze samenwerken met grotere organisaties die onder de CSRD vallen, en ook bij overheidsaanbestedingen en leningen bij banken. Door nu al te beginnen, ben je voorbereid en voorkom je later inhaalslagen.

  • Nee. Je geeft zelf aan welke thema’s relevant zijn voor jouw bedrijf. De VSME-standaard is modulair opgebouwd: je hoeft dus alleen te rapporteren over wat op jou van toepassing is (uitzonderingen daargelaten)

  • Met Greenreporting hoef je de standaard niet zelf uit te pluizen. Je beantwoordt vragen in gewone taal, en onze tool:

    • Rekent automatisch je CO2-uitstoot uit

    • Bouwt een volledig rapport conform VSME

    • Geeft handvatten, tips en voorbeelden

    • En bespaart je tot 90% tijd

Zin om zelf aan de slag te gaan?

Maak je eigen duurzaamheidsrapport met Greenreporting – gratis maken, je betaalt pas als je tevreden bent en downloadt.

✓ Meet, beheer en verlaag je CO2-uitstoot

✓ Maak automatisch complete duurzaamheidsrapporten

✓ Gratis proberen, geen verbogen kosten